در سالگرد مشروطه !

hoshyaresmaeil2017@hotmail.com

روز هزارو پنجاه و دو جنبش مردم ایران...

مطابق نوشته ویکی پدیا جنبش مشروطه‌ مجموعه کوشش‌ها و رویدادهایی در نظر و عمل است که برای محدود شدن اختیارات پادشاه در نظام سلطنتی ایران و نهادینه‌سازی حقوق اساسی مانند آزادی فردی، عدالت قضایی و حاکمیت قانون آغاز شد و به دگرگونی نظام سیاسی ایران قاجاری از پادشاهی مطلقه به پادشاهی مشروطه منجر گردید. این جنبش از سال ۱۲۸۴ خورشیدی با وقوع اعتراضات منتهی به انقلاب مشروطه آغاز شد . دستاورد این انقلاب، امضای فرمان مشروطیت به دست شاه وقت ایران، مظفرالدین شاه، تشکیل مجلس شورای ملی و تدوین قانون اساسی مشروطه بود.

اما آن فرمان مشروطیت دوام نیاورد . نظام پادشاهی مشروطه کم‌کم از اهداف نخستین خود فاصله گرفت. فشار روسیه تزاری و امپراتوری بریتانیا مؤثر بود؛ بعد از اعتراض‌های سراسری به انعقاد قرارداد ۱۹۱۹، از جمله جنبش جنگل در گیلان و قیام خیابانی در تبریز، زمینهٔ قدرتمند شدن رضاخان با وقوع کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ فراهم شد که در پایان به انقراض قاجاریه و تأسیس حکومت پهلوی در سال ۱۳۰۴ انجامید.

همزمان با رخداد انقلاب مشروطه در ایران، موج ادبی جدیدی در زبان فارسی شروع شد که بر تحولات سیاسی و اجتماعیِ وقت متمرکز بود.  دو سپاه از مشروطه‌خواهان گیلان و اصفهان سرانجام توانستند با فتح تهران در ۲۵ تیر ۱۲۸۸، محمدعلی شاه را برکنار و نظام مشروطه را زنده کنند.

در سالگرد انقلاب مشروطه یاد کسانی افتادم که مدعی روشنفکری هستند ولی با سکوتشان فرهنگ لومپنیزم را زنده نگه داشتند . رضاپهلوی و سامانه سلطنت با شعار مرگ بر بقیه شروع کرد و خیلی ها ساکت بودند که عملا ترویج فاشیزم را شاهد بودیم و هستیم .

یکی گفت اینها که شعار مرگ ... میدادند عوامل خودسر بودند !

گفتم به این میگن عذر بدتر از گناه ... یعنی کسی که توان کنترل لومپنهای سلطنتی را در دموکراسی غربی قرن 21 ندارد ولی با پروریی و وقاحت مدعی رهبری و پدری کردن برای جامعه 100 میلیونی است .

07.08.2025

اسماعیل هوشیار