نشست اسلو، صدای واحد دموکراسی‌خواهان برای تضمین دموکراسی و حقوق‌بشر در ایران
در روزهای ۱۸ و ۱۹ اکتبر در شهر اسلو پایتخت نروژ، سازمان حقوق‌بشر ایران کنفرانسی برگزار کرد! این پنجمین کنفرانس از مجموعه نشست‌ها با موضوع گفتمان‌سازی حقوق بشری برای ایران آینده و هدف آن گفت‌وگو میان نمایندگان طیف‌های مختلف سیاسی درباره «حقوق بشر در ایرانِ پس از جمهوری اسلامی» بود.
نکته مثبت این کنفرانس آن بود برای نخستین بار تمام طیف‌های سیاسی زیر یک چتر جمع‌شده بودند! مشروطه‌خواهان لیبرال، جمهوری‌خواهان دموکراسی‌خواه، لیبرال-دموکرات‌ها، سوسیال-دموکرات‌ها، فدرالیست‌ها، کمونیست‌ها، فعالان حقوق‌بشر و نماینده جامعه مدنی گردهم آمدند و در کنار هم نشستند!
در کنفرانس اسلو برای نخستین بار نه باورهای ایدئولوژیک بلکه آزادی ایران محور گفتگو قرار گرفته بود! برای نخستین بار تعاریف دقیق حقوق‌بشری محور قرار گرفته بود! برای نخستین بار یک مبارزه سیاسی سالم محور گفتگو بود! از تخریب، حمله، نگاه از بالا و رهبری خودخوانده خبری نبود! تنها یک دیدگاه بود: «برای حقوق‌بشر و دموکراسی در ایران باید دست در دست هم نهاد»
نکته مثبتی در کنفرانس مورد اشاره قرار گرفت این بود که جریانات سیاسی با تمام تفاوت‌هایی که دارند بدون شک شاید نشود در یک ائتلاف سیاسی باشند اما به جای آن میشود اتحاد مبارزاتی را داشت به این شکل که ما هر کدام برنامه سیاسی خود را به جامعه اعلام خواهند کرد اما تنها با جمهوری اسلامی مبارزه مبکنند! در نهایت این خود جامعه و مردم ایران است انتخاب نهایی را میکند!
موضوع مهم دیگر در این کنفرانس آن بود که به یک دموکراسی متکثر اشاره شد! دموکراسی که بدون تهمت و تخریب پیش می‌رود و به رقیب سیاسی خود حملات تخریبی نمیکند بلکه با گفتمان سیاسی به مقابله با هم می‌پردازند! در این کنفرانس اشاره شد جریانات سیاسی نباید وقت خود را به پاسخ دادن به اتهامات و تخریب‌ها بپردازند بلکه به جای آن مبارزه با جمهوری اسلامی را باید پیش ببرند!
موضوع مورد بحث دیگر تعریف درست از حقوق‌بشر بود که اعلام شد مقوله جرم سیاسی بر اساس تفکرات سیاسی باید پایان داده شود، دیگر کسی به علت عقایدش و گفتار سیاسی بازداشت یا اعدام نشود، در این کنفرانس صدای واحدی در ارتباط با لغو حکم اعدام و مقابله با موج اعدام‌ها سر داده شد که خود نشان دهنده آن است که تمام طیف اپوزیسیون با همه تفاوت‌ها بر سر لغو حکم اعدام اتفاق نظر دارند!
همچنین در این کنفرانس سیاست تجزیه‌هراسی رژیم ایران درهم کوبیده شد! در این کنفرانس به درستی بر پایان جرم تجزیه‌طلبی و سرکوب با اسم دفاع از تمامیت ارضی اشاره شد! چرا که در چهار دهه گذشته رژیم ایران هر مخالفی را به اسم تجزیه‌طلب اعدام کرده است!
همچنین بر اساس مبانی حقوق‌بشری هم تفکر تجزیه‌طلبی تا زمانی در چارچوب بیان و تفکر و آزادی بیان باشد نباید جرم باشد چرا که نظریات سیاسی نمی‌تواند جرم باشد! از همین رو بخشی از جامعه از این مورد انتقاد کرده و گفتند آیا یکپارچگی ایران را نقض نمیکند؟ در پاسخ باید گفت خیر چرا که یک نظر و تفکر سیاسی نمی‌تواند یکپارچگی سرزمینی را نقض کند! همچنین مجراهای قانونی مانند حضور در پارلمان و حمایت ۵۰ درصد به علاوه یک اعضای پارلمان حتی برای اقداماتی مانند رفراندوم برای استقلال یک محیط جغرافیایی لازم است که همین امر ثابت میکند میشود بدون سرکوب‌گری و با کمک همین ساز و کار دموکراتیک و حقوق‌بشری از یکپارچگی سرزمینی دفاع کرد!
موضوع دیگر نشست سازمان حقوق‌بشری اسلو تاکید اعضای حاضر در این نشست بر این مورد بود که الترناتیو نه می‌تواند شخص باشد و نه یک حزب یا یک ایدئولوژی بلکه باید اپوزیسیون باهم متحد شده و به سمت ایجاد ساز و کار سیستم‌محوری با حضور طیف‌های متفاوت برود که در چارچوب آن بتوان بدون نگاه از بالا، رهبری فردی مقتدر و از همه مهمتر رهبرسازی بدون جامعه مدنی به سوی یک دموکراسی متکثر حقوق‌بشری گام برداشت!
در جمع‌بندی نهایی باید گفت نشست اسلو افسانه اپوزیسیون غیردموکراتیکی که توان گفتگو با هم ندارند را برای همیشه بی‌اساس کرد! نشست اسلو ثابت کرد استقرار دموکراسی و حقوق‌بشر در ایران نه یک افسانه، بلکه ممکن است که با گفتمان سیاسی جریانات اپوزیسیون دموکراسی‌خواه پدید خواهد آمد! از همین رو باید از برگزاری چنین نشست‌هایی استقبال کرد تا در نهایت بتوان با پشتوانه همین احزاب سیاسی دموکراسی‌خواه در کنار شخصیت‌های دموکراسی‌خواه و جامعه مدنی، یک الترناتیو سکولا و دموکراتیک حقوق‌بشری را برای آینده ایران پدید آورد و نشان داد پس از جمهوری اسلامی خلأ قدرتی رخ نخواهد داد و هرج و مرجی نمیشود! چرا که نباید فراموش کنیم استقرار آزادی، دموکراسی و حقوق‌بشر در سرزمین شیر و خورشید وظیفه مردم ایران و نیروهای پیشتاز دموکراسی‌خواه آن است و نه هیچ جریانی دیگر!
